اهمیت فیزیوتراپی در استفاده از پروتز بالای زانو
فیزیوتراپی اهمیت بالایی در استفاده از پروتز بالای زانو دارد. فیزیوتراپ تمامی شرایط قبل از عمل، حین عمل و بعد از عمل بیمار را می سنجد و سپس تمرینات مخصوصی را به او می دهد. در ابتدا انجام این تمرین ها برای بیمار کمی سخت است اما با گذشت زمان و کمک های فیزیوتراپ این سختی کم شده و بیمار این تمرینات را راحت تر انجام می دهد.
متخصص فیزیوتراپ کمک زیادی در بهبود بیمار می کند. این پزشک تمرینهایی را برای آماده سازی قبل از عمل به بیمار میدهد. تمرین هایی که پزشک به بیمار آموزش میدهد، برای تقویت و افزایش انعطافپذیری پا مفید است.
فیزیوتراپ بدون اینکه آسیبی به سایر اعضا برسد روش راه رفتن درست را به بیمار آموزش داده و همچنین مراقبت های قبل و بعد از پروتز را نیز به بیمار توضیح می دهد.
نقش فیزیوتراپی در استفاده از پروتز بالای زانو
یک پروتز موفق منوط به تلاش کار تیمی ارتوپد، پروتز درمان (اندام ساز)، فیزیوتراپیست و بیمار است. هر کدام از این افراد تا دستیابی به هدف، نهایت تلاش خود را می کنند.
عمل فیزیوتراپی با همکاری و هماهنگی ارتوپد و پروتزدرمان به طور همزمان است. با توجه به حساسیت های استفاده از پروتز بالای زانو، این اعضا با مشورت یکدیگر اقدام به اتخاذ تصمیم های اساسی برای بهبود بیمار می کنند.
مدیریت و مراقبت هایی که طی مراحل قبل از قطع عضو، در حین عمل و بعد از قرار دادن پروتز انجام می شود، در واقع برنامه ای متداوم و سیستماتیک است که منجر به راه رفتن بیمار به بهترین نحو می شود و رضایت او را نیز به دنبال دارد.
نقش فیزیوتراپی در یک نگاه
در اولین جلسه فیزیوتراپیست تمرینات مناسب و ساده ای را با بیمار تمرین می کند. هدف از این کار این است که بیمار امکان درک و تجزیه و تحلیل عضلات خود را داشته باشد که بتواند به راحتی و به تنهایی راه برود. در ابتدا این تمرینات برای بیمار سخت است ولی طی گذشت
زمان با تکرار و تمرین این عمل برای بیمار آسان تر خواهد شد؛ به این ترتیب بیمار پیشرفت خود را احساس کرده و از تمرینات لذت می برد. این تمرین ها باعث می شود که استفاده از پروتز بالای زانو برای بیمار آسان تر شود.
وظیفه فیزیوتراپیست
وظیفه اصلی متخصص طب فیزیکی بررسی و بهبود کامل بیمار است. تنها راه دستیابی به این مهم کمک به بیمار برای راه رفتن است. طی این فرایند پزشک به بیمار کمک می کند که بدنش را در حالت مناسب، با تعادل کافی، بدون وجود هیچگونه انقباض و تغییر شکل حفظ کند و آرام با استفاده از پروتز بالای زانو راه برود.
تحرک و بهبود
بر اساس تحقیق های انجام شده مصرف انرژی حاصل از راه رفتن افراد قطع عضو بیشتر از افراد معمولی است؛ اما چرا این اتفاق می افتد؟
در واقع مصرف انرژی بستگی به فعالیت عضلات بدن دارد. افرادی که دچار قطع عضو شده اند، با استفاده از پروتز بالای زانو برای راه رفتن عضلات بیشتری را درگیر می کنند. این عضلات برای مدت زمان طولانی تری نسبت به حالت عادی استفاده می شوند و دائما در تحرک هستند. این مهم نیز به بهبود سریع تر بیمار کمک شایانی می کند.
بهترین راه برای توان بخشی عضو پا فیزیوتراپی و آموزش راه رفتن با پروتز است. در راه رفتن با پروتز، عملکرد طبیعی عضله پا از اهمیت بالایی برخوردار است.
فیزیوتراپی قبل از نصب پروتز فوقانی زانو
توجه داشته باشید که برای راه رفتن خوب با استفاده از پروتز بالای زانو، تمامی عضلات تنه، استامپ و ران درگیر می شوند؛ چراکه بین این اعضا باید توازن قوا وجود داشته باشد. بدن باید در تمام تمرینات به صورت متمرکز در یک راستا قرار گرفته باشد.
در فیزیوتراپی برای انجام تمرینات توالی بسیار مهم است. البته لازم به ذکر است که در صورت فشار بیش از حد مجاز، پزشک این توالی را منعطف تر خواهد کرد. این تمرینات باید بر اساس نظر پزشک متخصص باید به آرامی و با دقت فراوان انجام شود.
اهداف فیزیوتراپی
- متناسب کردن و فرم دهی اعضای باقی مانده پا؛
- اصلاح انقباضات در خمشدگی ران، ستون فقرات ارکتور، لومبوروم کوادراتوس، عضلات عقب ران و گاستروکنمیوس؛
- ایجاد قدرت عضلانی در تمامی عضلات استامپ، کوادراتوس لومبوروم، گلوتئال ها، شکم، لایسیموس دورسی و الیو پسواس؛
- ایجاد تعادل قدرت در عضلات تنه و استامپ؛.
ورزشهای عمومی که در فیزیوتراپی انجام می شوند، باعث ایجاد هماهنگی، تعادل مناسب در بدن و جلوگیری از فرم دهی نامناسب عضلات از قبیل کیفوز، لوردوز شدید، پای خمیده ، اسکولیوز و سر به جلو می شوند.
فیزیوتراپیست با استفاده از پروتز بالای زانو بیمار را برای راه رفتن آرام و درست آماده می کند و به او کمک می کند تا یاد بگیرد نقش عضلاتی در راه رفتن او چیست. بیمار را قادر به تجزیه و تحلیل نقص های خود می کند تا بیمار بهترین عملکرد خود را برای این عضلات ضعیفش انجام دهد و به نتیجه مطلوب برسد.
روش انجام فیزیوتراپی
فیزیوتراپ بر اساس انقباض عضلات، تغییر شکل های صورت گرفته و شرایط بیمار، تمرینات مخصوصی را به بیمار می دهد و او را در انجام تمرینات همراهی کرده و ارزیابی می کند.
تمرینات باید به ترتیب انجام شوند. پزشک در این مرحله بیمار را تشویق می کند تا بهترین عملکرد خود را داشته باشد و در انجام تمرین ها نیز تداوم داشته باشد؛
فیزیوتراپیست با توجه به وضعیت بیمار تمریناتی از قبیل تمرینات فعال، کمکی فعال و مقاومتی را به آنها می دهد.
بیمار باید روی هر ورزش و جزئیات راه رفتن تمرکز کند و از چرایی انجام هر تمرین آگاهی داشته باشد که خودش نیز در این فرآیند عملکرد بهتری داشته باشد.
تمرینات
در این مرحله به بررسی برخی از تمرین هایی که در جلسات فیزیوتراپی انجام می شوند، می پردازیم.
خوابیده به پشت
این تمرین باید با تنفس عمیق انجام شود؛ از این رو عمیقا نفس خود را به بیرون بدهید و سعی کنید تا حد ممکن انبساط قفسه سینه را افزایش دهید.
انقباض سیالیک شکم
شکم ها را در حالت آماده انقباض نگه دارید. طی این تمرین سعی کنید که در عین حال تنفس عمیق و انقباض ساکن شکم داشته باشید. این تمرین از ویسروپتوز جلوگیری کرده و به تنه ثبات می بخشد. همچنین به فرم دهی بدن کمک ویژه ای می کند.
پای طبیعی
در این تمرین فیزیوتراپ از بیمار می خواهد که پای خود را در جهت بالا بلند کند. طی این تمرین بیمار محل استخوان قدامی و پشت استخوان ران را یاد می گیرد. این تمرین به پیشگیری از انحراف پا کمک می کند.
سخن آخر
افرادی که دچار قطع عضو شده اند و با استفاده از پروتز بالای زانو درصدد حل این مشکل برآمده اند، برای بهبود کامل باید به جلسات فیزیوتراپی مراجعه کرده و تحت نظر پزشک فیزیوتراپیست قرار گیرند. پزشک با توجه به شرایط بیمار، تمرین های تخصصی را برای بهبود به او می دهد و او را در انجام این تمرین ها کمک می کند.
متخصص طب فیزیکی شیوه پوشیدن و درآوردن پروتز را به بیمار آموزش می دهد. پزشک فیزیوتراپ به افزایش تحمل درد بیمار کمک زیادی می کند و به بیمار این فرصت را می دهد تا هر مرتبه مدت زمان بیشتری از پروتز استفاده کند.
متخصص طب فیزیکی روش ایستادن، حفظ تعادل و راه رفتن با پروتز را به بیمار آموزش داده و او را در این فرایند یاری می کند. پزشک به بیمار کمک می کند که در انجام تمامی تمرین ها به عضلات درگیر توجه کند و تاثیر تمرین ها را روی بدن خود احساس کند. این فرآیند باعث بهبود سریع تر بیمار می شود.