کانتور فنری کربنی به کار رفته در این پروتزها سبب تولید نیروی محرکه بالا و کاهش مقاومت می شود. در مجموع ویژگی های این پروتز آن را به پای ورزشی با عملکرد فوق العاده تبدیل کرده اند. به همین دلیل تحت عنوان تیغه مخصوص دویدن نیز شناخته می شوند.

ساختار عملکردی کلی پروتزهای پنجه کربنی کاملا شبیه پای انسان بوده و از الگوهای حرکتی فرد تبعیت می کند و باعث راه رفتن بدون لنگش و طبیعی فرد میشود . در ادامه با این محصول شگفت انگیز بیشتر آشنا می شوید.

مزایای استفاده از کربن در پروتز پنجه کربنی

در پروتز پنجه کربنی از فیبر کربن آغشته در ساخت پروتز استفاده شده است. این فنآوری مزایایی را به همراه دارد. برخی از مزایای آن عبارتند از:

• مانند یک فنر عمل می کند. به این ترتیب عملکرد عضلات ضعیف شده، بهبود می یابد و بیمار هنگام حرکت احساس خستگی کمتری میکند.
• وزن پروتزهای پنجه کربنی خیلی کمتر از پروتزهای قدیمی است؛
• این محصولات استحکام و دوام بیشتری نسبت به سایر محصولات دارند؛
• انعطاف پذیری این نوع پروتزهای نسبت به سایر پروتزها بیشتر است؛
• با توجه به ویژگی های مثبت بیمار در این نوع پروتزها احساس آسودگی بیشتری دارد؛
• کربن به کار رفته در پروتز انرژی را ذخیره کرده و حین راه رفتن این انرژی به خود فرد برمیگردد و در مجموع باعث خستگی کمتر و راحتی بیشتر فرد میشود.

پروتز پنجه کربنی چه مزایایی دارد؟

استفاده از این محصول توسط ورزشکاران شرکت کننده در میادین ورزشی و موفقیت چشم گیر آنها حاکی از مزایای قابل توجه آن است. پنجه پای از جنس فیبر کربنی گزینه ایده آلی برای دویدن است. برخی از مزایای آن در ادامه فهرست شده است:

• پروتزهای مخصوص دویدن از فرم دویدن روی انگشتان پا تقلید کرده و سبب سهولت حرکت می شود؛
• بر اساس شواهد استفاده از پروتز پنجه کربنی سبب کاهش ضربان قلب و انرژی مصرفی هنگام راه رفتن و دویدن می شود؛
• سفتی تیغه کربن به کار رفته در پنجه کربنی به وزن بدن و سطح فعالیت فرد بستگی دارد؛
• در استفاده از این محصول وزن به شکل متوازن بین اندام های سالم و اندام مصنوعی وارد می شود و احتمال بروز آرتروز یا کمردرد کاهش می یابد؛
• از دیگر مزایای این محصول افزایش سرعت حین راه رفتن و بهبود نحوه راه رفتن در زمین های ناهموار و سراشیبی ها است؛
• فشار وارده بر اندام های باقی مانده و فشار واقع در زیر پای سالم با استفاده از پروتز پنجه کربنی کاهش می یابد؛
• فاصله بین پنجه و زمین در این نوع پروتز افزایش پیدا کرده و خطر لغزش و افتادن حین راه رفتن روی زمین کاهش می یابد؛
• تیغه های مورد استفاده بسته به نوع ورزش ممکن است به شکل C یا J باشند. پروتزهای مخصوص دویدن سریع به سوکت و پروتزهای مخصوص دویدن آهسته به زیر سوکت متصل می شوند که این انعطاف پذیری سبب سهولت حرکت می شود.

پروتزهای پنجه کربنی C و J شکل

همان طور که بیان شد یکی از مزایای پروتزهای پنجه کربنی ساخته شده از فیبر این است که این محصولات بر اساس نوع ورزش به شکل C یا J هستند و به این ترتیب شرایط برای سهولت حرکت فراهم می شود.

پروتزهای پنجه کربنی C شکل بیشتر برای دویدن آهسته در مسافت های طولانی کاربرد دارد. شکل این محصولات سبب ذخیره انرژی و آزادسازی آن در طول زمان می شود و به کاربر این امکان را می دهد که مدت زمان طولانی بدود.

پروتز پنجه J شکل عمدتا توسط دونده های سرعت مورد استفاده قرار می گیرد. شکل این نوع پروتزها امکان بازگشت سریع انرژی ذخیره شده را برای استفاده در سرعت های بالاتر هنگام دویدن فراهم می کند. یادگیری دویدن با پروتز مخصوص دویدن سخت تر از پروتز مخصوص دویدن آهسته است. به همین دلیل کاربر زمان و انرژی زیادی را صرف یادگیری دویدن با این نوع پروتز ها می کند.

عوامل موثر در افزایش بهره وری از پروتز

کیفیت عملکرد پروتز به عوامل مختلفی بستگی دارد. سه عامل مهم آن شامل اندازه بودن سوکت، هم ترازی و توانایی های جسمی و دسترسی به آموزش می شوند.

اندازه بودن سوکت

سوکت بدن و پروتز را به یکدیگر متصل می کند. تناسب سوکت با بدن دارای مزایای زیادی است که برخی از مزایای آن در ادامه بیان شده است:

• اندازه سوکت و متناسب بودن آن با اندام کاربر نقش بسیار مهمی در عملکرد محصول دارد. حین حرکت ضربه روی سوکت متمرکز می شود. در صورتی که سوکت متناسب با اندام فرد باشد ضربه به حداقل
  می رسد؛
• سوکت مناسب سبب حرکت محدود اندام می شود. این موضوع سبب کاهش اصطکاک، راحتی حرکت و حفظ سلامتی پوست بیمار می شود؛
• در صورت اندازه بودن سوکت عملکرد محصول به خوبی کنترل می شود.

هم‌ترازی 

هم­ترازی پروتز در واقع چگونگی قرار گرفتن قطعات در ارتباط با یکدیگر است. هم ترازی خوب پروتز سبب کنترل بهتر، ثبات بیشتر، راحتی حین حرکت و در مجموع عملکرد بهتر آن می شود. ترازبندی پروتز با تغییر در فاکتورهای زیر تغییر می کند:

• حالت و اندازه بدن؛
• طول اندام باقی مانده و سطح قطع عضو؛
• نوع اجزاء و نحوه کار آنها؛
• توانایی کنترل پروتز.

توانایی‌های جسمی و ذهنی 

در ساخت پروتز پنجه کربنی سبک زندگی فرد و فعالیت های او در نظر گرفته می شود. اینکه کاربر مشغول چه فعالیتی است؟ با چه چالش های فیزیکی در منزل و محل کار مواجه است؟ در ساخت پروتز در نظر گرفته
می شود.

علاوه بر این سلامت جسمی فرد، قدرت عضلات. استقامت و تعادل او نیز در در ساخت پروتز مد نظر قرار
می گیرد. بعد از آماده شدن پروتز نیز لازم است که فرد مهارت های لازم را در زمینه به کارگیری آن دیده باشد.

حتی اگر فرد قبلا از پروتزهای دیگر استفاده کرده باشد. لازم است که آموزش های لازم را در به کارگیری این پروتز به خصوص ببیند. ممکن است توانایی های فرد و ویژگی های جسمانی او تغییر کرده باشد یا فنآوری به کاررفته در ساخت پروتز جدید با پروتزهای قبلی متفاوت باشد. به همین دلیل به منظور افزایش کارآیی پروتز لازم است که فرد آگاهی و مهارت لازم را در رابطه با پروتز جدید کسب کند. مراقبت از پروتز نیز نکته بسیار مهمی در افزایش کارآیی آن است.

کلام آخر

پروتز پنجه کربنی بسیار شبیه به پای انسان است و از الگوهای حرکتی فرد تبعیت می کند. ویژگی های منحصر به فرد این محصول در افزایش قابلیت های حرکتی معلولان و جانبازان آن را به یک محصول فوق العاده تبدیل کرده است به گونه ای که تحت عنوان تیغه مخصوص دویدن نیز شناخته می شود.

فیبر کربنی به کار رفته در ساخت این نوع پروتزها سبب مزایای بسیار زیاد از قبیل وزن پایین تر، استحکام و دوام بیشتر و انعطاف پذیری بالاتر نسبت به پروتزهای ساخته شده از جنس های دیگر دارد. علاوه بر این کاهش ضربان قلب و انرژی مصرفی هنگام استفاده، توزیع متوازن وزن بین اندام های مصنوعی و سالم، افزایش سرعت حین راه رفتن و حفظ تعادل بیمار از دیگر مزایای این محصول هستند.

با وجود مزایای زیاد این نوع پروتز افزایش کیفیت عملکرد آن به عواملی از قبیل اندازه بودن سوکت، هم ترازی و توانایی های جسمی و ذهنی فرد نیز بستگی دارد.