ساخت پروتز انگشت مصنوعی چگونه است؟
یک پروتز انگشت مصنوعی درواقع جای انگشت مفقود را گرفته و تا حدی برخی عملکردهای آن را تقلید می کند. پروتز انگشت مصنوعی به طور کامل کارکرد انگشت واقعی را نخواهد داشت؛ با این حال بسیار مفید است. انگشت مصنوعی سبب ایجاد توازن بین انگشت ها شده و زیبایی دست را حفظ می کند.
از طرفی این انگشت ها دامنه حرکتی محدودی نیز دارند و تا حدودی در برداشت و رهاسازی اشیا و اجسام دخالت خواهند داشت. برای شخصی که فقدان یک یا چند انگشت را تجربه کرده است؛ احتمال دارد که وجود انگشت مصنوعی به بازگشت خودباوری انجامیده و باعث بهبود سلامت روان او شود.
در این نوشتار روش ساخت انگشت مصنوعی را شرح خواهیم داد. با ما همراه باشید که در این زمینه تمام اطلاعات لازم را کسب کنید.
بررسی
در این مرحله بیمار را تحت معاینه و بررسی قرار می دهند. این بررسی به این منظور انجام می شود که برنامه کلی برای تعداد انگشتان، حالت و شکل آن ها و محل قرارگیری هر یک مشخص شود. همچنین بررسی های لازم جهت نمونه برداری و قالب گیری نیز انجام می شود.
در این مرحله ممکن است که چند عکس نیز از انگشتان گرفته شود که در مراحل بعدی جهت تطابق و مقایسه از آن ها استفاده می کنند.
قالب گیری
پس از انجام بررسی های لازم و تهیه یک برنامه جامع، نوبت به قالب گیری می رسد. اگر انگشتان دست دیگر بیمار سالم باشند؛ قالب گیری از روی آن ها صورت خواهد پذیرفت؛ اما اگر هر دو دست آسیب دیده و انگشت مشابه در دست دیگر نیز وجود نداشته باشد؛ از اهداکننده استفاده می شود.
اهداکننده مدل کسی است که نزدیکی ژنتیکی با بیمار دارد و فرم و حالت دست و انگشتان او شبیه انگشتان بیمار است. در این شرایط از انگشت او جهت قالب گیری استفاده می شود. اهداکننده ها ممکن است که والدین بیمار یا خواهر و برادران او باشند.
جهت قالب گیری، ابتدا یک پایه قالب از جنس سنگ قالب گیری که در دندانپزشکی بسیار استفاده می شود؛ می سازند. این پایه متناسب با اندازه دست و انگشتی خواهد بود که قرار بر قالب گیری از آن نهاده شده است.
در مرحله بعد درون پایه را با گچ قالب گیری تا جایی که پس از ورود دست سرریز نشود؛ پر می کنند. سپس انگشت یا انگشتان فرد و حتی گاهی کل دست از مچ به پایین را درون این ماده قرار می دهند.
سنگ قالب گیری همانطور که از نام آن مشخص است؛ حالت سفت و سنگی دارد و به عنوان پایه قالب به کار می رود. گچ قالب گیری حالتی نرم و انعطاف پذیر دارد و برای مرحله دوم استفاده می شود. این مورد را جهت قالب گیری های موقت به کار می برند و به دلیل انعطاف پذیری خوب؛ مدل به راحتی از آن خارج می شود.
نمونه اولیه مومی
در مرحله بعد، قالب را با موم پر کرده و یک نمونه اولیه از انگشتان می سازند. این کار را جهت بررسی قالب و محصولی که در پایان از آن خارج می شود؛ انجام می دهند و نقص های احتمالی جزئی را در مدل مومی از بین می برند.
مدل مومی را از قالب در آورده و با نمونه مقایسه می کنند. در صورت شباهت و نبود مشکل، لبه های مدل مومی را تا حدی که تیزی های آن برطرف شود؛ صیقل می دهند. ممکن است که در این مرحله ناهماهنگی های ریز نیز تصحیح شوند.
با استفاده از مدل مومی، هرگونه ایراد و مشکل در مقایسه با نمونه اصلی از بین می رود و پروتز انگشت مصنوعی بیشترین شباهت را به انگشت واقعی خواهد داشت.
آماده سازی قالب نهایی
در این مرحله از ساخت پروتز انگشت مصنوعی مجدد عمل قالب گیری انجام می شود. این بار از مدل مومی اصلاح شده استفاده می کنند و ممکن است که قالب نهایی سه تکه باشد. به طوری که این مورد برای موارد ظریفی همچون گوش بیشتر قابل استفاده است.
یک قالب سنگی دیگر در ابعادی بزرگ تر از مدل مومی می سازند. مدل را وسط قالب گذاشته و اطراف و روی آن را با گچ قالب گیری پر می کنند.
پس از اینکه گچ سفت شد؛ قالب را به مدت ۱۵ دقیقه در آب گرم گذاشته و سپس از مدل مومی و قالب سنگی جدا می کنند. حین این کار، درون قالب گچی نیز شسته می شود و جهت ورود سیلیکون آماده خواهد شد که پروتز انگشت مصنوعی ساخته شود.
پس از جداسازی مدل مومی و قالب سنگی، قالب نهایی پروتز انگشت مصنوعی آماده است. تمام مراحل این کار باید با دقت بسیار انجام گیرد. زیرا این مرحله حساسیت بالایی داشته و درواقع جزئیات فیزیکی پروتز اینجا شکل می گیرند. هر مشکل و اتفاق ساده ای ممکن است که قالب را خراب کند.
ترکیب و تطابق رنگ
در این مرحله رنگ پروتز انگشت مصنوعی را آماده می کنند. سیلیکون ماده ای بسیار رنگ پذیر است و طیف های رنگی زیادی با استفاده از آن تهیه می شود. جهت ترکیب رنگ پروتز انگشت مصنوعی، رنگ های موردنیازی که متناسب با رنگ پوست بیمار هستند؛ کم کم ترکیب می شوند.
سپس رنگ موردنظر را با عکس های مربوطه تطبیق داده و تغییرات مورد نیاز را اعمال می کنند. ممکن است که در این بین به چندین رنگ مختلف نیاز باشد. ترکیب و تطابق این رنگ با پوست بیمار هنری است که با تمرین و دقت حاصل می شود.
ریخته گری
در این مرحله سیلیکون را در قالب نهایی می ریزند. جهت ساخت پروتز انگشت مصنوعی از مواد مختلفی استفاده می شود؛ اما پرمصرف ترین آن ها سیلیکون است. سیلیکون به دلیل سبکی، رنگ پذیری بالا و انعطاف زیاد، کابرد بیشتری در این امر دارد. این ماده همچنین عمر بالایی داشته و بسیار با دوام است.
قالب نهایی را در یک استند محکم می کنند که حین کار تکان نخورد. سپس سیلیکون مایع را درون آن می ریزند. برخی از پروتزها ممکن است که قابلیت کمی در حرکت داشته باشند. برای این منظور یک تسمه فلزی را درون پروتز قرار می دهند. این تسمه دامنه حرکتی پروتز انگشت مصنوعی را ایجاد می کند.
بسته بندی
پس از ریخته گری و ورود سیلیکون به قالب، آن را به طور کامل و محکم بسته و به مدت ۲۴ ساعت کنار می گذارند. در این مدت سیلیکون سفت شده و شکل قالب را می پذیرد.
حالت ژله ای سیلیکون، نرمی و انعطاف قالب گچی سبب می شود که جداسازی آن ها از یکدیگر بسیار راحت باشد؛ اما این کار نیز باید با احتیاط صورت گیرد که پروتز دچار آسیب نشود.
آخرین مرحله ساخت پروتز
در این مرحله، پروتز سیلیکونی را به آهستگی از قالب گچی جدا می کنند. سپس پروتز را با نمونه اصلی یا عکس های گرفته شده مقایسه کرده و از شباهت موجود اطمینان حاصل می کنند. در مرحله بعد اگر کناره های پروتز ناصافی داشته باشد؛ آن ها را با احتیاط از بین می برند. اگر مرحله آماده سازی قالب مومی به درستی انجام شده باشد؛ در این مرحله نیازی به این کار نخواهد بود و ناصافی وجود نخواهد داشت.
پروتز را از نظر رنگ نهایی نیز با پوست بیمار مقایسه می کنند. در این مرحله از رنگ های افشانه ای جهت ایجاد حالت طبیعی پوست و سایه روشن های مختلف استفاده می شود. ترکیب این رنگ ها نیز همانند مرحله ترکیب رنگ برای سیلیکون است.
ناخن پروتز انگشت مصنوعی را نیز با استفاده از رنگ، مشابه ناخن طبیعی رنگ می کنند. در پایان پروتز را روی دست بیمار سوار کرده و می چسبانند و نحوه شست وشو و نگهداری از آن را به وی آموزش داده و حرکت و راحتی استفاده از آن را چک می کنند.
در این نوشتار خواندیم
پروتز انگشت مصنوعی محصولی است که جایگزین انگشت از دست رفته می شود. این پروتزها به طور معمول حرکتی ندارند و تنها برخی از انواع آن ها با استفاده از تسمه درونی، کمی حرکت می کنند.
این پروتزها را باید با قالب گیری از انگشتان دست دیگر یا در صورت فقدان، انگشتان افراد خانواده و نزدیکان تولید کرد. پس از قالب گیری یک نمونه اولیه مومی می سازند و آن را با انگشت واقعی مقایسه کرده و نواقص را رفع می کنند.
بعد از این نمونه مومی قالب نهایی گرفته و پروتز را بر اساس آن می سازند. رنگ این پروتزها نیز مطابق رنگ پوست خواهد بود. پس از این پروتز برای فرد مورد نظر قابل استفاده خواهد بود.
Source: www.intechopen.com