پروتز از مهم ترین قطعاتی است که در بازگشت افراد معلول به زندگی روزمره موثر بوده است. این ابزارهای مهندسی و کاربردی باعث شده اند که افراد آمپوته را همچون افراد عادی قادر به انجام فعالیت های عادی باشند. اگرچه به مرور زمان پروتزها پیشرفت کرده اند و بسیار مجهز و مدرن هستند. اما این اصلاً به معنای کامل بودن نیست و احتمال بروز خطا و خرابی در آن ها وجود دارد! پروتزها ماهیت خارجی دارند و ممکن است به طور کامل با بدن افراد سازگاری نیابند.

رایج ترین مشکلات پروتزها چیست؟! ایرادات ان چگونه برطرف می شوند؟! اشکالات قطعات کمکی باعث درد می شوند؟! با پروتزهایی که نیازها را برآورده نمی کنند؛ چه باید کرد؟! آیا ممکن است که آن باعث ایجاد درد و سقوط افراد شود؟! با ما در ادامه مقاله همراه باشید و پاسخ سوالات مطرح شده را مطالعه کنید. قصد داریم که موضوعات زیر را بررسی کنیم:

• مشکلاتی که هنگام پوشیدن جوراب پروتز ایجاد می شود!
• دردسرهای گیرافتادن در پروتز
• بروز دردهای شدید در کمر یا پا
• ایجاد خستگی های مفرط و ایجاد اشکال در تحرک
• تحریکات شدید پوستی

۱. مشکلات جوراب مخصوص پروتز

پوست به صورت مستقیم نباید در تماس با پروتز قرار بگیرد. بنابراین از جوراب های ضخیم مخصوصی استفاده می شود که در محل نقص عضو قرار می گیرد و سپس پروتز را متصل می کنند. از آن جایی که بیشتر اوقات پروتز در حال استفاده است؛ جوراب نیز دائماً در محل تماس پوست و پروتز قرار می گیرد. گاهی ممکن است که همین جوراب باعث به وجود آمدن اختلالات و ورم های شدیدی شود.

التهابات به وجود آمده اگر مورد توجه قرار نگیرند؛ به سختی قابل رفع خواهند بود. در نتیجه باید به صورت دوره ای و همیشگی عکس العمل های پوست را نسبت به پروتز و جوراب مخصوص سنجید و از بروز التهابات شدید جلوگیری کرد.

راه حل:

بلافاصله پس از مشاهده چنین شرایطی باید با پزشک متخصص خود مشورت کنید و در صورت لزوم نسبت به تعویض جوراب خود اقدام کنید. گاهی ممکن است که جوراب بیش از اندازه ضخیم و در بروز حساسیت موثر باشد. بنابراین آن را با نمونه های معمولی تر عوض کنید و از فشار ایجاد شده بکاهید.

۲. ایجاد کمر دردهای شدید

معمولاً افرادی که به تازگی آن را نصب می کنند؛ با این اختلال مواجه هستند! باید بگوییم که جای نگرانی نیست؛ زیرا دردها کاملاً طبیعی هستند. در واقع عضو جدید و انجام برخی فعالیت های اشتباه مانند پیاده روی غلط یا فعالیت های سنگین با آن در بروز چنین دردهایی رایج است! سبک زندگی نادرست و غلط گاهی ممکن است که باعث بروز تغییرات ساختاری زیادی شوند و منجر به اختلالات عضلانی و عصبی حادی شوند که با درد بروز می یابند.

راه حل:

از مراکز مشاوره تخصصی یا پزشک معالج خود در این زمینه مشورت بگیرید و طریقه صحیح راه رفتن و انجام فعالیت ها با عضو جدید را یاد بگیرید! تغییر عادت های غلط موثرترین روش در درمان یا کاهش دردهای ناشی از فشار به عضلات است.

۳. مشکلات در تحرک و خستگی زودرس

گاهی افرادی که دارای پروتز هستند؛ اظهار خستگی های زودرس دارند و اعلام می کنند که پس از مدتی حرکت دچار خستگی غیرمعمولی می شوند. همچنین افرادی اعلام داشته اند که پروتزها پس از مدتی مانع از تحرک آن ها می شوند. در عمده موارد، مشکلات پیش آمده به دلیل اختلال در پروتز است! پروتزها در چنین وضعیتی تقریباً ناکارآمد هستند و ایرادات زیادی را در زندگی روزمره افراد معلول ایجاد می کنند.

راه حل:

بهتر است کار را به کاردان بسپارید و جهت برطرف کردن ایرادات پیش آمده در پروتز به متخصص مربوطه مراجعه کنید. پس از یک بررسی اجمالی، متوجه ایراد کار خواهید شد. گاهی اختلال به دلیل استفاده نامناسب یا فعالیت های نادرست افراد پیش می آید که در این صورت متوجه آن می شوید. بر این اساس از تکرار چنین فعالیت های نامناسبی جلوگیری کنید!

۴. تحریکات پوستی

گاهی بدن به خوبی با آن سازگار نمی شود و باعث بروز اختلالات زیادی در افراد می شود. تحریکات پوستی یکی از شایع ترین حساسیت هایی است که بدن در واکنش به عضو جدید ممکن است، نشان دهد! در این صورت در سطح پوست مخصوصاً نواحی که در تماس با پروتز قرار گرفته اند؛ تاول های ریز و درشتی ایجاد می شود که نشان دهنده ناسازگاری بدن است.

توجه داشته باشید حتی اگر تعداد یا اندازه تاول ها و حساسیت کوچک باشند؛ بازهم نیاز به پیگیری دارد. زیرا ممکن است در طولانی مدت آثار جانبی بیشتری در پی داشته باشد. بنابراین هرچه سریعتر نسبت به درمان و بهبودی اقدام کنید.

راه حل:

روش های زیادی جهت برطرف کردن چنین حساسیت هایی وجود دارد که تمیز نگه داشتن سطح پوست مهم ترین آن ها است. در طول مدت زمانی که پوست در وضعیت حساسیت قرار گرفته است؛ به هیچ عنوان از مواد حساسیت زا مانند صابون ها و شوینده های عطردار یا پدهای الکلی در شستشوی پوست استفاده نکنید! البته این اصلا به معنی رعایت نکردن بهداشت نیست. زیرا در واقع تمیز نگه داشتن سطح پوست و شستشوهای روزانه از بروز چنین اختلالاتی نیز جلوگیری می کند.

اگر میزان تاول ها و حساسیت بیش از حد باشد؛ پزشک یا متخصص مربوطه اقدام به برداشتن پروتز می کند و تا بهبودی کامل تاول ها اجازه به کارگیری آن ها را نمی دهد! در شرایط عادی جهت جلوگیری از بروز چنین وضعیتی، در صورت امکان هر چند ساعت یک بار پروتز را جدا کنید و سطح پوست را بررسی کنید. بهترین اقدام هنگام مواجهه با چنین وضعیتی مراجعه به پزشک معالج و مشورت های تخصصی است!

5. گیر افتادن در پروتز

یکی از مشکلاتی که هنگام استفاده از پروتزها احتمال رخداد زیادی دارد؛ گیرکردن در پروتز است. شاید حتی فکر کردن به چنین مساله ای نیز ناراحت کننده باشد؛ اما بهتر است خود را ناراحت نکنید! زیرا بروز چنین اتفاقاتی کاملا طبیعی است. در این صورت بهتر است هر چه سریعتر نسبت به خلاصی از پروتز اقدام کنید.

راه حل:

معمولاً همه انواع پروتزها دارای ساختار یکسانی هستند. در نتیجه هنگام آزاد کردن پروتز باید صدایی شبیه یک کلیک را بشنوید. اگر صدا شنیده نشود؛ احتمال اینکه دکمه رهاسازی پروتز اشکال داشته باشد، زیاد است. پس ابتدا تلاش کنید که بندهای بسته شده را باز کنید؛ سپس از فردی بخواهید که به شما در جداسازی آن کمک کند.

گاهی اتفاق می افتد که حتی پس از اعمال فشارهای زیاد نیز قطعه جدا نمی شود! بنابراین بهتر است که از کمی صابون جهت لیز کردن فاصله میان پروتز و اندام استفاده کنید. سپس کمی صبر کنید و دوباره جهت جداسازی قطعه تلاش کنید. جهت جداسازی قطعه نیازی به مراجعه به پزشک ندارید و با کمی صبوری بالاخره موفق به جداکردن آن می شوید. اما جهت برطرف کردن ایراداتی که باعث گیر افتادن شما شده است حتماً سری به یک متخصص پروتز بزنید و آن را هرچه سریعتر برطرف کنید.

همه چیز درباره مشکلات رایج پروتزها

با وجود اینکه پروتزها از جمله تجهیزات کاربردی و مفید جهت بازیابی دوباره افراد معلول محسوب می شوند؛ اما گاهی ممکن است که با اختلالاتی مواجه شوند! گاهی ممکن است بدن در برابر عضو جدید حساسیت های منفی نشان دهد و باعث بروز تاول هایی شود! گاهی نیز واکنش هایی نظیر حساسیت به جوراب پروتز یا ایجاد کمردردهای شدید در افراد رخ می دهد. خستگی زودرس و گیرافتادن در پروتز نیز از دیگر مشکلات رایج قطعات هستند که با برخی راهکارهای ساده یا مراجعه به متخصص به راحتی قابل حل خواهد بود!

Source: www.kenneyorthopedics.com, www.mcopro.com

 پروتز اجزای صورت

از دست دادن اندام هایی مانند گوش، بینی و چشم به صورت مادرزادی یا در اثر تروما یا بعد از جراحی سرطان، اغلب ساختن این ارگان ها از بافت خود فرد به همان شکل امکان پذیر نیست. در چنین مواردی، استفاده از پروتزهای صورت ساخته شده با استفاده از مواد سیلیکونی و پیشرفت تکنولوژی  3D راه حل های حیاتی برای بیماران در رابطه با زندگی اجتماعی آنها است.

پروتز صورت، جای خالی را پر می کند، پروتز صورت، پروتزهای زیبایی هستند که جایگزین بافت های از دست رفته صورت یا بدن می شوند. پروتز ها با استفاده از روش ثابت کردن که برای هر فرد سازگار است، با مواد مصنوعی که مانند پوست انعطاف پذیر است ساخته می شود.

مهم ترین فاکتوری که پروتز را از لحاظ سازگاری زیبایی تضمین می کند، روش ثابت کردن است. روشي که در ناحيه صورت و دست با استفاده از روش ثابت کردن بهترین نتیجه زیبایی را فراهم می کند، روش ترکیب ایمپلنت و ایمپلنت چسبنده است.

تثبیت پروتزهای صورت با ثابت کردن ایمپلنت:

• حفاظت راحت تر از این پروتزها (بدون بقایای چسب)
• استفاده مناسب از پروتز در پوزیشن صحیح و ثابت کردن بهتر نسبت به پروتزهای چسبنده.

روش های ثابت کردن پروتز به طور کلی:

• ثابت کردن ایمپلنت به استخوان: پیچ خوردن به استخوان
• ثابت کردن به خود پروتز
• پروتزهایی که با چسب بیولوژیکی ثابت می شوند
• پروتزهایی که به ایمپلنت ثابت می شوند

ازین تثبیت ها به جز ثابت کردن ایمپلنت به استخوان هیچ کدام برای بیمار ایده آل نیست.  به خصوص در هوای گرم و یا در یک محیط مرطوب مانند حفره بینی، چسب به پوست نمی چسبد. علاوه بر این، قرار دادن مناسب پروتز با چسب های پوست مشکل است. چسب ها سبب واکنش های آلرژیک و تغییر رنگ لبه های پروتز سیلیکون می شوند.

پروتز بینی

نقص در بینی، نتیجه  جراحی انکولوژیک، تروما و بیماری های مادرزادی است که در آن نیاز به برداشتن بینی است.  نقص در بینی یا از دست رفتن آن در اثر علل مادرزادی بسیار نادر است.

علاوه بر دلایل عاطفی و زیبایی، نقص در بینی و چشم از گروه بیماری هایی است که بیمار بیشتر از آن رنج می برد. این نقایص حضور بیماران را در زندگی اجتماعی محدود می کند. اگرچه در حال حاضر از روش های جراحی (مانند فلپ پیشانی، فلپ های پیش ساخته) برای نقص بینی استفاده می شود، اما به دست آوردن ظاهر بینی طبیعی به خصوص در مواردی که بینی کاملا از بین رفته بسیار دشوار است.

مزایای ترمیم پروتز بینی

• ظاهر زیبایی بیشتری را فراهم می کند
• در مواردی که به علت تومور در بینی نقص به وجود می آید، پیگیری پس از عمل با ترمیم  پروتز آسان است

مشکلات ترمیم پروتز بینی

• باید شب برداشته شود
• پروتزها با توجه به استفاده هر 5-2 سال یک بار باید عوض شوند
• با توجه به تغییرات رنگ در پوست در تابستان و زمستان، توصیه می شود از دو نوع پروتز، در تابستان و زمستان استفاده شود.

پروتز گوش

نقص در گوش، نتیجه جراحی انکولوژیک، تروما و اغلب بیماری های مادرزادی است که در آن نیاز به برداشتن گوش است.  نقص در گوش به علت مادرزادی یکی از شایع ترین مشکلات در گوش است. از آنجا که بیماران با این مشکل به ویژه در دوران کودکی مواجه می شوند، بازسازی یا ترمیم پروتز در سطح اورژانسی مهم است. توصیه می کنیم که بازسازی در نقص های مادرزادی با بافت های خود فرد انجام شود. با این حال در صورت موفق نبودن از ترمیم پروتز استفاده می شود.

مزایای ترمیم پروتز گوش

• ظاهر زیبایی بیشتری را فراهم می کند
• در مواردی که به علت تومور در گوش نقص به وجود می آید، پیگیری پس از عمل با ترمیم پروتز آسان است

روش های مختلفی برای ثابت کردن گوش به مناطق وجود دارد

پروتز مرتبط به استخوان و ایمپلنت: هنگامی که جراح، ایمپلنت را با 3-2 قطعه بر روی استخوان ماستوئید در ناحیه گوش قرار می دهد، برای پیوند استخوان با ایمپلنت  یک دوره 6 الی 8 هفته ای انتظار می رود. پس از آن با قرار دادن مغناطیس  روی ایمپلینت و داخل پروتز ثابت شدن آن فراهم می شود. این تکنیک  بدین معناست که ثابت شدن پروتز امن و تمیز کردن آن آسان است.

پروتز چسبنده به صورت: از یک چسب بیولوژیکی برای ثابت کردن پروتز به طور مستقیم بر روی پوست استفاده می شود. این ساده ترین روش برای پروتز است و  در مواردی که امکان استفاده  از ایمپلنت  وجود ندارد استفاده می شود.

پروتز چشم

پروتز چشم معمولا برای بازسازی اختلالات ظاهر ناشی از تومورهای دوران کودکی یا حوادث ترافیکی استفاده می شود. هدف آن بدست آوردن یک  دید سازگار با ظاهر و بیان بیمار و پوست اطراف آن است. اگر چه روش های مختلفی برای حل مشکل ثابت کردن پروتز چشم وجود دارد، اما روش مورد استفاده بر اساس اندازه فضا در ناحیه، ضخامت استخوان اطراف چشم، قطر و گردش خون تعیین می شود.

source: epitez.net

مرکز ارتوپدی فنی تهران ، سفارش و ساخت پروتز