چگونگی ساخت پروتز
ساخت پروتزها شامل مراحل مختلفی می شود. در واقع پروتزها تجهیزات پزشکی هستند که برای برگرداندن عملکرد طبیعی به اندام هایی که دچار قطع عضو شده اند، استفاده می شوند. در واقع ساخت پروتز مناطقی از بدن را که دچار نقص شده است مجبور به حرکت مجدد می کند. در این صورت امکان انجام بسیاری از کارها برای این افراد ایجاد می شود.
پروتز ها اندم هایی مکانیکی و شبیه سازی شده به اعضای از دست رفته بدن مانند دست یا پا هستند. در ساخت پروتز از متریال های متفاوتی به منظور بالا بردن سطح کیفیت و ماندگاری آنها استفاده می شود. بدون شک پروتز ها در زمان های قدیم به این صورت پیشرفته و مجهز نبودند و به مرور زمان انواع متفاوتی از آنها تولید و به بازار عرضه شده است.
تاریخچه ساخت پروتز
در حدود 600 سال قبل از میلاد زره پوشان قرون وسطی اولین پروتز ها از جنس آهن سنگین و بدون انعطاف را تولید کردند. این نوع از انواع پروتزها بدون رابط بودند. بنابراین امکان حرکت دادن آنها وجود نداشت. با گذشت زمان و ساخت انواع پروتز توسط افراد متفاوت، باز هم ویژگی های یک پروتز مناسب و با کیفیت در ساخت آنها مشاهده نشد.
این امر در قرن نوزدهم با تغییرات و تحولات اساسی روبرو شد. فردی به نام جی هانگر که در جنگ جهانی پای خود را از دست داده بود توانست در سال 1861 شرکت خود را برای ساخت پروتز یا پای مصنوعی تاسیس کند. طی سالهای زیاد این شرکت هنوز به فعالیت خود به عنوان سازنده انواع پروتز ادامه می دهد.
در قرن بیستم پیشرفت های شگرفی در صنعت ساخت پروتز ایجاد شد. این پروتز ها از موادی مانند پلاستیک های مدرن و سبک تر همراه با دوام و مقاومت بالاتری ساخته شدند. طی این جریان امکان جابجایی و حمل این پروتز ها برای افرادی که دچار قطع عضو بودن بسیار راحت تر از قبل بود. رنگدانه های مناسبی که در این تجهیزات استفاده می شد، شبیه سازی بهتری با پوست افراد ایجاد می کرد.
در این قرن اندام های مصنوعی میوالکتریک به بازار عرضه شد. این پروتز ها با استفاده از جریان برق، عضلات بازو یا پای افراد را به حرکت وا می داشتند. ساخت پروتز میوالکتریک در سال 1940 در سراسر جهان گسترش پیدا کرد.
در سال های اخیر نوع جدید از پروتزها ساخته و به بازار وارد شده اند. این پروتزها به صورت رایانه ای سبب حرکت اندام های قطع شده می شوند. بیشتر از 85 درصد از شرکت های خصوصی ساخت پروتز از CAD CAM برای طراحی مدل های متفاوت پروتز استفاده می کنند.
در ساخت پروتز چه تجهیزاتی نیاز است؟
در تجهیزات یک پروتز، می توانید یک سوکت هوا، یک ساختار داخلی یا اسکلت، دکمه های زانو، کمربندهای نگه دارنده متصل به بدنه، جوراب های پروتز برای پوشاندن قسمت های تماسی و پوست شبیه سازی شده را مشاهده کنید.
با این حال این اندام های مصنوعی در بسیاری از مواقع ممکن است تجهیزات دیگری را نیز در خود داشته باشند. این امر بستگی به موادی دارد که در ساخت پروتز از آنها استفاده می شود.
دستگاه های پروتز در ابتدا باید دارای وزن کم و سبک باشند. به همین دلیل بسیاری از بخش های اصلی آن از پلاستیک ساخته می شود. سوکت هوا را از ماده پلی پروپیلن می سازند. فلزات دیگری مانند تیتانیوم و آلومینیوم را به جای فلزات سنگین دیگر استفاده می کنند.
در مواقعی نیز استفاده از آلیاژهای این فلزات تا حدود زیادی مقاومت و کارایی آنها را در ساخت پروتز بالاتر می برد. در تولید پروتز های جدید از فیبر کربن برای ساخت اسکلت دارای وزن کم استفاده می شود.
در برخی از اندام های مصنوعی مانند پا هنوز هم در برخی از نواحی از چوب و فوم اورتان برای این منظور استفاده می شود. سایر مواد مانند پلی اورتان، پلی پروپیلن، اکریلیک و پلی اورتان از جمله مواد دیگری است که در ساخت پروتز از آنها استفاده می شود.
در ساخت جوراب های پروتزی، پارچه های نرم و بسیار مقاوم کارایی بالایی دارند. جوراب ها در ابتدا از پشم و امروزه از پنبه و مواد مصنوعی دیگر ساخته می شوند.
در ساخت پروتز ظاهر فیزیکی آن باید بسیار ماهرانه طراحی شود. این اندام ها باید شباهت بسیاری به اندام های قطع شده داشته باشند. در کنار کارایی بالایی که این تجهیزات از خود ارائه می دهند، بحث ظاهر از اهمیت بالایی برخوردار است.
پروتز هایی که به صورت اسکلت طراحی می شوند دارای پوششی نرم از مواد فوم پلی اورتان هستند که با شکل اصلی اندام ها مطابقت دارند. در نهایت پوشش جوراب یا پوست مصنوعی روی آنها قرار داده می شود.
فرآیند ساخت پروتز ها چگونه است؟
پروتز ها محصولاتی تخصصی هستند که باید تحت نظر پزشک و فیزیوتراپ برای بیمار تجویز شوند. بنابراین نمی توانید آنها را در فروشگاه ها تهیه کنید. بسیاری از تجهیزات پروتزها به صورت جداگانه و برخی از آنها مانند سوکت هوا سفارشی تولید می شوند.
در نهایت بنا به نیاز بیمار تجهیزات مورد نظر به یکدیگر متصل می شوند و مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه به نحوه ساخت پروتز و قسمت های متفاوت این تجهیزات اشاره می کنیم.
1.برای ساخت پروتز در ابتدا باید دقت و توجه خاصی را مبذول داشت. زیرا پروتزها باید بسیار شبیه به اندام های قطع شده افراد طراحی شوند. به همین دلیل متخصص پروتز برای شروع ساخت در ابتدا به مطالعه در مورد عضو قطع شده و ساخت مدل دیجیتالی مناسب با اندام قطع شده می پردازد.
2.در این مرحله طول اندام ها اندازه گیری و محل قرارگیری مفاصل و تاندون ها در نظر گرفته می شود. در این زمان متخصص پروتز از گچ برای ساخت قالب مناسب استفاده می کند. گچ مورد استفاده سریع خشک می شود و نمونه ای از اندامی که باید ساخته شود را برای متخصص ایجاد می کند.
3.ساخت سوکت به گونه ای است که از یک ورق ترموپلاستیک شفاف برای این منظور استفاده می شود. این ورق را گرم می کنند و در بالای قالب در محفظه خلا قرار می دهند. در این زمان هوای بین ورق و قالب از درون محفظه کشیده می شود. طی این جریان ورق مربوطه شکسته می شود و شکل قالب را به خود می گیرد. در نتیجه سوکت هوا تولید می شود.
4.سوکت ایجاد شده را روی بیمار تست می کند تا متناسب با شرایط او آن را تولید کنند. بیمار باید احساس راحتی کند، در غیر این صورت سوکت تولید شده مناسب نیست. با توجه به این امر دوباره گرمادهی به آن انجام می شود تا تغییراتی در آن به وجود بیاید.
5.طی این جریان سوکت دائمی را تولید می کنند. با توجه به متریالی مانند پلی پروپیلن در ساخت پروتز، روی قالب خلا ایجاد می کنند. در واقع اندازه این تجهیزات بعد از عمل کوچک می شود و تا حدود یک سال زمان نیاز است تا تثبیت شوند. بنابراین با تغییرات آناتومی امکان تعویض سوکت وجود دارد.
6.روش های ساخت پروتز ممکن است متفاوت باشد. ساخت قطعات پلاستیکی با استفاده از ایجاد خلا و تزریق آن به قالب برای شکل گیری مواد پلاستیکی مذاب و خنک شدن آن در نتیجه بیرون کشیدن پلاستیک از قالب سبب می شود تا قطعات پلاستیکی ساخته شوند.
قطعات فلزی از تیتانیوم و آلومینیوم نیز در قالب های مخصوص به خود ریخته می شوند. قطعات چوبی نیز با استفاده از اره و سایر تجهیزات نجاری مورد استفاده قرار می گیرند. این تجهیزات در انتها با استفاده از پیچ، چسب و لمینت در کنار یکدیگر متصل می شوند. در نهایت پوست مصنوعی و شبیه سازی شده روی این تجهیزات قرار می گیرد. در این صورت مراحل ساخت پروتز به پایان می رسد.
Source: www.madehow.com