سندرم تونل کارپ یکی از متداول ترین نوروپاتی در بدن است. این سندرم بر اثر گرفتار شدن ریشه های عصبی در تونل کارپال ایجاد می شود. عصب های میانی مچ دست تا کف دست پیدا می کند. محل عبور ریشه های عصبی میانی در مچ دست کانال کارپ نامیده می شود. عصب های میانی حس را به  انگشت شصت، انگشت اشاره، انگشت میانی و بخشی از انگشت حلقه انتقال می دهند. عصب های میانی که از کانال کارپ می گذرند، فرمان هایی که منجر به تکان خوردن انگشت شصت می شوند را ارسال می کنند.

سندرم تونل کارپ ممکن است در یک یا هر دو دست روی دهد. زمانی که داخل مچ دست دچار تورم شود، سندرم تونل کارپ به وجود می آید.  این سندرم موجب بی حسی، احساس ضعف در دست و مور مور شدن کف دست در بخش نزدیک انگشت شصت می شود.

چه عواملی موجب سندرم تونل کارپ  می شوند؟

افزایش فشار روی ریشه های عصبی که از مجرای مچ عبور می کنند، موجب بروز دردهایی در دست فرد می شوند ،که با نام سندرم تونل کارپ شناخته می شوند. تورم در این تونل موجب ورم مچ ها می شود. برخی دیگر از بیماری ها نیز موجب بروز تورم در مجرای مچ درست می شوند. از این گذشته در برخی از موارد وجود انسدادی در مسیر شریان های خون نیز موجب ایجاد این تورم ها می شوند. در ادامه به شرایطی که منجر به ایجاد سندرم تونل کارپ می شوند اشار خواهیم کرد:

•     دیابت می تواند منجر به تورم مجرای مچ دست شود.
•     اختلال در عملکرد غده تیروئید
•     جمع شدن مایعات پس از بارداری یا یائسگی نیز می تواند موجب تورم این ماجرا شود.
•     فشار خون بالا
•     اختلالات در سیستم ایمنی بدن مانند آرتریت روماتوئید
•     شکستگی و یا آسیب در ناحیه مچ دست

در صورتی که بیش از اندازه از مچ دست استفاده شود ممکن است، بر وخامت سندرم تونل کارپ افزوده شود. استفاده بیش از حد مچ دست در موقعیت هایی خاص می تواند منجر به افزایش تورم شود. در نتیجه اعصاب میانی دست ها به شدت تحت فشار قرار گرفته و بیمار درد زیادی را تجربه خواهد کرد. برای مثال چنین حرکت هایی منجر به ایجاد سندرم تونل کارپ می شوند:

•     موقعیت قرار گیری دست ها در هنگام کار با کیبورد و یا موس، خطر ابتلا به سندرم تونل کارپ را افزایش می دهند.
•     استفاده دراز مدت از  دستگاه ها و یا ابزاری که لرزش و ضربه ای زیادی را به دست وارد می کنند.
•     انجام فعالیت هایی که فشار زیادی را به مچ دست ها وارد می کند. برای مثال نواختن ساز پیانو و یا تایپ کردن.
  

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به سندرم تونل کارپ قرار دارند؟

زنان در مقایسه با مردان تا سه مرتبه بیشتر در معرض خطر ابتلا به سندرم تونل کارپ قرار دارند. این بیماری غالبا در افراد 30 تا 60 سال مشاهده می شود. برخی از بیماری ها مانند دیابت بر وخامت سندرم تونل کارپ می افزایند. از این گذشته فشار خون بالا و آرتروز نیز می تواند منجر به سندرم تونل کارپ شوند.

سبک زندگی افراد نیز تا حد زیادی در ابتلا به سندرم تونل کارپ تاثیر گذار است. برای مثال سیگار کشیدن، مصرف غذای شور، زندگی پشت میز نشینی و چاقی بیش از حد می توانند منجر به ابتلا به سندرم تونل کارپ شوند. برخی از مشاغل که بیش از حد از مچ دست ها استفاده می کنند، نیز به موجب ورم مجاری دست می شوند. کسانی که در این مشاغل مشغول به کار هستند، بیش از سایرین در معرض خطر ابتلا به سندرم تونل کارپ قرار دارند:

•     کارگران مشغول در خط تولید
•     افراد مشغول در خط مونتاژ قطعات
•     کارگران ساختمانی

احتمال ابتلا به سندرم تونل کارپ در این افراد بیشتر از سایر افراد در مشاغل دیگر است.

علائم ابتلا به سندرم تونل کارپ

علائم این بیماری معمولا در نواحی نزدیک ریشه های عصبی مچ دست مشاهده می شوند. افراد مبتلا به سندرم تونل کارپ مدام در دست خود احساس خواب رفتگی را احساس می کنند. از این گذشته علائمی دیگری نیز در کنار ابتلا به این بیماری در فرد مشاهده می شوند.

•     بی حسی، احساس مور مور شدن کف دست و درد در انگشت شصت و سه انگشت اول دست در این بیماری بسیار شایع هستند.
•     احساس درد و سوزشی که از کف دست شروع شده و تا بازو ها امتداد پیدا می کند.
•     درد مچ دست در طول شب که از خوابیدن فرد جلوگیری می کند.
•     احساس ضعف در عضلات دست

روش های تشخیص سندرم تونل کارپ

پزشکان با بررسی سوابق پزشکی شما در کنار انجام آزمایشات تخصصی و مطالعه ریشه ای عصبی بیمار به جستجوی علائم این بیماری می پردازند.

پزشک برای انجام معاینات پزشکی دست، مچ، شانه و گردن فرد را مورد بررسی قرار می دهد. وی در بررسی های خود  به دنبال مناطقی است که علائمی از فشار روی ریشه های عصبی را از خود بروز می دهند. پزشک مچ دست بیمار را به دقت مورد بررسی قرار می دهد. او به دنبال مشاهده علائمی از التهاب ،تورم و هرگونه تغییر شکلی روی مچ دست خواهد بود. پزشک در کنار این معاینات احساس بیمار در انگشت های دست را نیز مورد امتحان قرار می دهد. سپس با انجام حرکاتی میزان توانایی عضلات دست بیمار را می سنجد.

روش های درمان سندرم تونل کارپ

درمان سندرم تونل کارپ با توجه به میزان درد و وخامت تورم در کانال مچ دست متفاوت می باشند. مطالعاتی که در سال 2008 در آکادمی جراحان ارتوپد به انتشار رسید، روش های متفاوتی برای درمان این عارضه را در اختیار پزشکان قرار داده است. با استفاده از این روش ها تا جای ممکن بدون انجام جراحی می توان این عارضه را درمان کرد. در ادامه به روش های درمانی که نیاز به عمل جراحی ندارند، اشاره می کنیم.

•     به بیمار توصیه می شود که از انجام حرکت هایی که فشار زیادی به مچ دست وارد می کند اجتناب کند.
•     با استفاده از یک مهار کننده دامنه حرکت مچ بیمار محدود می شود. تا بیمار در طول شب درد کمتری را احساس کند.
•     تجویز داروهایی که دردها را کمی تسکین داده و از میزان تورم تونل کارپ می کاهند.
•     ادامه درمان بیماری های جانبی بیمار مانند دیابت و اختلال تیروئید.
•     در مواردی با تزریق استروئید به کانال کارپ مچ دست از میزان التهاب و فشاری که بر عصب میانی وارد می شود می کاهند.

اجتناب از ابتلا به سندرم تونل کارپ

شما می توانی با اصلاح شیوه زندگی خود تا حد زیادی از خطر ابتلا به این بیماری بکاهید. از این گذشته در فواصل معینی برای انجام معاینات تکمیلی به پزشک خود مراجعه کنید. در این صورت اطلاعات درستی از وضعیت جسمانی خود به دست آورده و در صورت ابتلا به دیابت، فشار خون بالا، تیروئید و یا آرتروز به موقع از بیماری خود آگاه شده و اقدامات لازم را به عمل می آورید.

همواره به طرز قرار دادن مچ دست خود توجه کنید. سعی کنید از انجام دادن فعالیت هایی که فشار زیادی را به مچ دست وارد می کنند اجتناب کنید.

پس از ابتلا به سندرم تونل کارپ چه چیزی در انتظار بیمار است؟

در صورت تشخیص به موقع این سندرم، درمان های کاردرمانی تا حد زیادی برای بیمار سودمند خواهند بود. بیمار باید شیوه زندگی خود را به کلی تغییر دهد. در این صورت بیماری با گذشت زمان بهبود پیدا کرده و از شدت علائم کاسته می شود. البته در موارد بسیار نادری، در صورتی که درمان این سندرم جدی گرفته نشود، فرد می تواند دچار ناتوانی در دست شود. در این صورت آسیب های شدیدی به اعصاب دست بیمار وارد می شود و دست کارایی خود را از دست خواهد داد.

 Source: www.healthline.com